Nu niet verslappen met bestrijding drugscriminaliteit

Goed nieuws in de strijd tegen de drugscriminaliteit in onze haven: vanaf begin april verdwijnt de mogelijkheid om importcontainers die vanuit Latijns-Amerika de Rotterdamse haven binnenkomen met een pincode op te halen. De pincode bleek een te fraudegevoelige methode om het containervervoer te beveiligen. Criminelen hadden er veel geld voor over om door omkoping van personeel de codes te bemachtigen.

Tekst: Victor van der Chijs

Latijns-Amerikaanse import is een eerste, logische stap, omdat de meest gesmokkelde drug, cocaïne, van dat continent vandaan komt. Het is de bedoeling dat de pincode uiteindelijk helemaal verdwijnt. Voortaan kunnen alleen via Portbase geautoriseerde partijen toegang krijgen tot data over importcontainers. Dit publiek-private initiatief tot een gesloten logistieke keten heeft de steun van de Douane, de Zeehavenpolitie, het Havenbedrijf Rotterdam én het bedrijfsleven zelf.

Die samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven is belangrijk. Bedrijven hebben hun eigen verantwoordelijkheid, niet het minst voor het eigen personeel. Zij investeren in de weerbaarheid van hun medewerkers en blijven hameren op de mogelijk catastrofale gevolgen van medewerking aan criminelen. Daarnaast wordt van bedrijven verwacht dat zij zich constructief opstellen tegenover instanties als de Douane en de Zeehavenpolitie, ook als dat logistieke consequenties heeft. Als we de haven veiliger willen maken, moet iedereen zich aanpassen. Echter, wel met een duidelijke rolverdeling tussen publiek en privaat én in een gelijk Europees speelveld.

Want omgekeerd kunnen de publieke instanties gebruikmaken van de ervaring en de kennis van de bedrijven. Tegelijkertijd hoort wat de overheid van het bedrijfsleven vraagt, proportioneel zijn. Repressie is de taak van het bevoegd gezag.

Er is de afgelopen jaren al veel gebeurd om het drugssmokkelaars moeilijker te maken. Het moet gezegd: burgemeester Ahmed Aboutaleb heeft daar een belangrijke rol in gespeeld. Begin deze maand nog was hij met zijn collega’s van Antwerpen en Hamburg in Zuid-Amerika om internationale afspraken te maken. Samenwerken met andere Europese havens is nodig om een waterbed-effect te voorkomen en het gelijke speelveld te bevorderen.

Jaar na jaar is er meer cocaïne onderschept in Rotterdam: vanaf 5.000 kilo in 2017 schoot het in stappen omhoog naar het record van 70.000 kilo in 2021. Harde cijfers die toch relatief zijn, want hoeveel er niet onderschept is, blijft een dark number. Niettemin schatten deskundigen dat dit wel eens meer dan de helft van de totale invoer zou kunnen zijn. Als dat klopt, is Rotterdam voor criminelen niet langer een safe haven.

De vangsten in Rotterdam liepen in 2022 opeens sterk terug tot 47.000 kilo en bleven ook vorig jaar op dat niveau steken. In Antwerpen en Vlissingen namen ze juist toe. Het is te vroeg om daaruit conclusies te trekken, maar we lijken hier op de goede weg te zijn. Mijn oproep aan alle publiek-private partners, maar zeker ook aan de nieuwe regering is: laten we nu niet verslappen.

Daarbij past wel een cruciale relativering: zolang het drugsgebruik in Nederland (en in Europa) niet afneemt en in toenemende mate sociaal geaccepteerd wordt, blijft het dweilen met de kraan open. Het uitbannen van het lijntje coke is geen taak die op het bordje van de havens thuishoort.