Transitie-visie

Aan mooie woorden geen gebrek in Glasgow. Maar, zoals al werd opgemerkt in Kopenhagen: politici en beleidsmakers hebben nu wel genoeg gepraat, tijd dat de ingenieurs de energietransitie gaan uitvoeren! En zo is het natuurlijk ook. De schaal van de transitie heeft simpelweg nieuwe techniek nodig. Industriële elektrificatie, waterstof in verschillende vormen als energiedrager, electrolysers van gigawatt-formaat. Allemaal al eens gedaan, nog nooit op deze schaal. En omdenken. Niet rücksichtslos slopen van bestaande gasinfrastructuur, maar herbestemmen.

[ihc-hide-content ihc_mb_type=”show” ihc_mb_who=”2,4″ ihc_mb_template=”3″ ]

Door Jan van der Tempel

Toch zit er waarde in beleid. En in ons kleine gaslandje hebben we een dijk van een voorbeeld van een geslaagde energietransitie, die ons met een enkel visiedocument klaarstoomde voor langdurige energie-onafhankelijkheid. 

We schrijven jaren 1960. De kolenkit is de thermostaat. Voor verwarming en koken is de meerderheid aangewezen op een stoffig goedje en een hoop geknoei. De open haard op een gezellige decemberavond, maar dan elke dag. 

Gasvondsten in Groningen doen vermoeden dat er wel eens voldoende kan zijn om Nederland door de winters te helpen. Maar hoe dat te structureren? Grote steden hebben al eigen vergassingsinstallaties en een netwerkje (Westergasfabriek). Maar grote infrastructuur is er niet. Een echte gasmarkt ook niet. De politiek weet raad.

Minister De Pous (paus) van Economische Zaken schreef in 10 korte punten het fundament wat ons gasgebouw zou worden. Nu zijn er in deze nadagen open punten die de parlementaire enquête vast gaan ophelderen. Maar als fundament voor de transitie was deze ‘Nota de Pous’ niets minder dan revolutionair.

Bestaande (stads-)gasbedrijven werden opgenomen in de nationale, er kwam een nationaal net van Groningen tot de grenzen in zuid, oost en west en een mechanisme voor prijsbepaling, zodat er een markt ontstond met gezonde prijzen. Zeeuwen waren jaloers op Rotterdammers die al ‘waren aangesloten’. De kolenkit verhuisde naar zolder. Voor de zekerheid.

De transitie voltrok zich razendsnel, met een sprong in comfort, veiligheid en gezondheid. De vraag is, kunnen we dit nog eens? Kan Nederland z’n uitstekende kennispositie op gas, chemie en offshore wind omzetten in een nieuwe transitie? De leidingen liggen er, de kennis en kunde is aanwezig. Nu nog moed en visie van een politicus en zijn ambtenaren. Dit is toch typisch een kolfje naar de politieke hand?

De bewegende delen zijn bekend: prioriteit aan elektriciteit uit offshore wind; H2-gas uit verre velden die we toch pas na 2040 zouden kunnen ontsluiten met een kabel. Een ongenadig breed aanbod van H2 en de markt op weg helpen in de eerste 10 jaar. Tata en Schiphol groen in 2035. Visie; daadkracht.

[/et_bloom_locked]