Weg met dat cijfer!

Eind februari zijn de overslagcijfers over 2022 door het Havenbedrijf Rotterdam NV gepubliceerd. Port of Antwerp-Bruges was al een maandje eerder. Beide havens laten eenzelfde beeld zien: de algemene overslag kent een kleine afname van minder dan één procent, de onderliggende segmenten vertonen forse fluctuaties in verschillende richtingen: containers flink omlaag, -9,6 procent en -8,6 procent voor respectievelijk Rotterdam en Antwerpen. In beide havens zijn steenkool en LNG fors gestegen; Rotterdam groeide daarbij in ruwe olie terwijl in Antwerpen juist de olieproducten een stijging lieten zien.

Tekst: Larissa van der Lugt

[ihc-hide-content ihc_mb_type=”show” ihc_mb_who=”2,4″ ihc_mb_template=”3″ ]

Wat mij in ieder geval opviel was, dat we bij Erasmus UPT nu eens niet door de diverse media gebeld zijn om een beschouwing op deze cijfers te geven. Maar ja, er was geen grote algehele daling en geen groot verschil tussen Rotterdam en Antwerpen, dus kennelijk niet zo heel spannend voor ze. Terwijl er toch best wat te beschouwen valt.

Ten eerste dat de havens in staat zijn om goed met die ‘verschuivingen’ in ladingstromen om te gaan. Dat is zeer zeker positief: het systeem kent een flexibiliteit die nodig is in een turbulente omgeving zoals we die de recente jaren hebben gezien. Daarbij zijn we kennelijk in staat om op mondiale schaal snel te schakelen waar het onze grondstoffenaanvoer betreft.

Ten tweede dat er dus flink belang wordt gegeven aan deze overslagcijfers als prestatie-indicator. Ze staan prominent op de website van Havenbedrijf Rotterdam. Het artikel begint meteen met de overslagcijfers om pas later breder op een aantal prestatie-elementen van de haven en het havenbedrijf zelf in te gaan voor 2022. En ook de kop van het artikel is direct gekoppeld aan het algemene overslagcijfer: ‘Overslag haven Rotterdam in 2022 vrijwel gelijk gebleven ondanks oorlog en afzwakkende economie’. En ook Antwerpen hecht waarde aan het algemene overslagcijfer: ‘Port of Antwerp-Bruges houdt stand in een jaar vol geopolitieke uitdagingen’ was de kop van het artikel.

Dat belang aan overslagcijfers wil ik ter discussie stellen. In de eerste plaats moet het eerder gaan om de diverse segmenten dan om het algemene cijfer. Maar het gaat vervolgens bij prestatie-indicatoren nog meer om het bijdragen aan de missies van beide havenbedrijven. Voor Port of Rotterdam NV is dat gedefinieerd als: ‘Het creëren van economische en maatschappelijke waarde door samen met klanten en stakeholders duurzame groei te realiseren in de haven van wereldklasse’. Voor Port of Antwerpen-Bruges is dat: ‘Het zijn van een wereldhaven die mens, klimaat en economie verzoent’. Dit zijn mooie missies. En die missies vragen om het faciliteren van die goederenstromen en die industriële en economische activiteiten die enerzijds toegevoegde waarde en werkgelegenheid brengen en anderzijds bijdragen aan de brede welvaart. Deze laatste drukt zich uit in onder meer welzijn, gezondheid, duurzaamheid en inclusie.

De sterk gedaalde containerstromen en de gestegen steenkool-, LNG- en oliestromen moeten dan ook in dat licht bezien worden. Welke activiteiten bedienen zij en welke economische en maatschappelijke waarde brengt dat met zich mee? Dat zijn de echte inzichten waar we naar op zoek zijn. Niet eenvoudig, wel nodig.

Het algemene overslagcijfer is in ieder geval niet de gewenste prestatiemeter en verdient niet de aandacht die het nu krijgt. Dus weg met dat cijfer!

[/et_bloom_locked]