
De Rotterdamse popgroep Noodweer is bekend van het nummer ‘In de disco’ uit 1983, over Jan die wel wil, maar er niks van bakt. Op dezelfde plaat bezong de band een ruig en ongepolijst Rotterdam met de strofen: “Je neemt een grote lege vlakte, Die deel je middendoor, Dan krijg je twee precies gelijke helften, En overdwars een diepe voor. Daarin doe je water heel veel water, Dat water stroomt van oost naar west, De ene oever noem je noord de andere zuid, De mensen doen de rest.”
Tekst: Nico van Dooren
Dat hebben ze gedaan. De haven is uitgegroeid tot de grootste energiehaven van Europa en een economisch sterk geïntegreerd industrieel cluster. Dus ja, de mensen doen de rest. Maar is het nog genoeg?
Een half jaar geleden bracht Mario Draghi een rapport uit over de toekomst van het Europese concurrentievermogen. Want daar schort het tegenwoordig aan. Het continent worstelt met hoge energiekosten, sterke concurrentie vanuit China en afhankelijkheid van cruciale grondstoffen. De geopolitieke druk bedreigt niet alleen de fysieke veiligheid, maar ook de economische stabiliteit. Gelokt door snellere toegang tot kapitaal en gunstige regelgeving vertrokken veelbelovende start-ups naar de VS. Het Europees Octrooi Bureau berekende dat van de top 100 private investeerders in Europa, slechts 22 procent zich specialiseert in financiering in het opschalen van technologieën en het op de markt brengen van uitvindingen. In de VS zijn daarentegen meer dan de helft van de private investeerders gespecialiseerd in bedrijven in een later stadium.
Er moet dus veel gebeuren. En zoals je van een voormalig president van de Europese Centrale Bank kan verwachten, koppelt hij een bedrag aan de oplossingen: met een 800 miljard euro aan jaarlijkse investeringen uit gezamenlijke schulden wil hij de Europese concurrentiekracht opkrikken. Een gigantisch bedrag!
Inmiddels vliegen de miljarden ons om de oren. Europa wil eenzelfde bedrag voor defensie. Duitsland laat de schuldenrem los en gaat 500 miljard investeren in defensie en infrastructuur. Om de solide financieringspositie van TenneT te handhaven, verstrekt de Nederlandse staat 44 miljard aan leningen om geplande investeringen tot 2026 veilig te stellen. Maar wat als we Draghi en zijn plan eens serieus zouden nemen?
Stel, 27 landen krijgen elk een gelijk deel. Al zit 40 procent van de chemie in onze regio; we geven grote en kleine landen gewoon evenveel. Dan kan Nederland jaarlijks bijna 30 miljard bijschrijven. Delen we dat door de 5 industriële clusters, dan heeft Rotterdam/ Moerdijk jaarlijks 6 miljard te besteden. Dat is geen kattenpis. Nu moet een individueel bedrijf voor elk verduurzamingsplan van enkele miljoenen naar zijn hoofdkantoor in de VS, het Midden-Oosten of Azië voor akkoord. Dat hoeft dan niet meer! Een netwerk voor waterstof of CO2 met België en Duitsland? Dan neuzelen we niet over business cases, dat leggen we gewoon aan! Een paar miljoen voor opschaling van beloftevolle start-ups? Dat ligt er gewoon. En volgend jaar weer!
U ziet, ik mag graag groots dromen. Maar we zouden Draghi toch moeten vertrouwen als hij voorrekent wat Europa nodig heeft voor een sterke, toekomstbestendige industrie? En dan niet alleen uit noodweer, maar omdat het voor Europa een kans is.