Terug naar de basis

Koffie, ochtendkrant. “Noodzakelijk zijn vooral de zogenoemde basisvaardigheden. Maar op dit moment haalt ruim driekwart van groep 8 het streefniveau voor schrijven niet, voor rekenen is dat twee derde.”

Koffie om, ik wist dat het slecht was, maar dit slaat toch echt alles! Waarom staat dit niet in chocoladeletters op de voorpagina? Wat dieper spitten in De Staat van het Onderwijs 2021 leert dat we het aardig doen om de meerderheid over het latje ‘basisniveau’ te tillen aan het eind van de Basisschool. Maar ons zelf gestelde streefniveau wordt inderdaad niet gehaald. Tot zover de zesjes-cultuur…

In ons overregelde landje waren we even vergeten dat de jeugd ons aller toekomst is, dat zoekmachines en zakcalculators nooit ons eigen vermogen op communicatie en de menselijke maat gaan vervangen. Leren is geleerd krijgen: heldere instructie, oefenen, oefenen, nog wat bijsturen in de instructie en nog meer oefenen, oefenen, oefenen. En persoonlijke aandacht. We zijn allemaal gelijkwaardig, en nooit allemaal gelijk.

Sir Ken Robinson, onderwijsgoeroe en een van de meest bekeken TED-sprekers, was een begiftigd spreker met een even rake als pijnlijke analyse van het schoolsysteem in veel westerse landen: ‘Education kills creativity’. In een interview met Robinson waar je iets harder voor moet zoeken geeft hij een mooi vergelijk tussen onderwijzen en theater. Wanneer je theater afpelt tot de kern, heb je slechts een acteur nodig die iets opvoert. Podium, kostuums, zelfs het gebouw kun je weglaten. Alleen een acteur is nodig. En een toeschouwer. Drama is het spel van de acteur, de toeschouwer maakt het theater. Zo is het ook met onderwijs: niet slechts de kennis van de docent, maar zijn/haar interactie in het leerproces met de leerling is de kern van onderwijs. ‘The love of the proces’.

Gelukkig is in de opleidingen van docenten een hoopgevende wind opgestoken die dit aanmoedigt. Welkom als je vakkenpakket niet direct aansluit op de PABO, als je de liefde voor het proces hebt, leren we je dat graag bij. En, niet minder belangrijk, het stroomlijnen van academische opleidingen die ook een onderwijsbevoegdheid opleveren. Nu al voor pedagogie, psychologie en bestuurskunde. Gelijk doorstoten naar techniek graag! Ingenieurs voor de klas op de basisschool. Wat een feest.

Een plant groeit zelf, het proces van de groei kun je stimuleren. For the love of the proces: terug naar de basis.