Drie oliemaatschappijen investeren de komende jaren flink in vernieuwing van hun installaties en fabrieken. Bij elkaar voor zo’n anderhalf miljard euro. Nogmaals: anderhalf miljard euro! Doel: beter, meer en energie-efficiënter produceren.
Door Jaap Luikenaar
ExxonMobil en Shell lieten al eerder dit jaar weten de portemonnee te trekken: respectievelijk 1 miljard en 300 miljoen euro. En onlangs kondigde ook Gunvor aan enkele honderden miljoenen uit te trekken voor de opknapbeurt van de voormalige plant van Kuwait Petroleum in Europoort. Ooit wel ‘het lelijke eendje onder de raffinaderijen’ genoemd.
Gunvor heeft de laatste tijd wat over zich heen gehad, het lijkt me dus een bedrijf dat snakt naar wat positieve publiciteit. Eerst nog even over die naam Gunvor. Want terwijl namen als Esso, BP, Total en Q8 toch een puur zakelijke achtergrond hebben, blijkt Gunvor de voornaam te zijn van de moeder van grote baas Torbjörn Törnqvist. Een concern dus met een zachte kant? Nou, niet helemaal. Gunvor is dan weliswaar een Scandinavische meisjesnaam, maar betekent letterlijk ‘oorlog’ of ‘voorzichtig’. In Nederland zijn maar weinig meisjes met die naam te vinden. Volgens de website Babybites.nl is er in 2012 slechts één vader geweest die aangifte heeft gedaan van de geboorte van zijn dochter Gunvor.
Gunvor is nu precies één jaar eigenaar van de Rotterdamse raffinaderij (twee andere staan in Antwerpen en Ingolstadt), maar aan de pomp zul je Gunvor niet als brandstofnaam tegenkomen. Gunvor is vooral oliehandelaar en heeft geen eigen olievelden of tankstations. Ze koopt op en levert aan de andere grote merken die het onder hun naam doorverkopen en/of het mengen met hun eigen brandstof. Geen consumentennaam dus, dat Gunvor. Maar wel een naam die vaak in het nieuws is. En helaas niet altijd positief. ‘Niet onomstreden’, zo heet dat dan in de media. In mijn column van vorige maand dook de naam op in verband met het Trafigura-schandaal. Je weet wel, de brandstof uit Europoort die is bestemd voor Afrika, maar wordt vermengd met giftige stoffen als zwavel en benzeen. Deze dubieuze brandstof van ‘African Quality’ is al tijden een begrip in de oliehandel. Maar hopelijk niet lang meer, dankzij het Dirty Diesel-rapport van ngo Public Eye uit Zwitserland.
Ook de publiciteit rond de vermeende link met Poetin doet het concern geen goed. Zeker niet als je bedenkt dat Gunvor ook een belang heeft in de MOT-Maasvlakte Olie Terminal: onze strategische oliereserve. Medeoprichter Gennadi Timtsjenko zou namelijk een vertrouweling van de Russische president zijn. Da’s allemaal verleden tijd, roept Gunvor, hij heeft zijn aandelen al aan zijn compagnon Törnqvist verkocht en heeft geen banden meer met ons bedrijf. En vorige maand meldde een onafhankelijk Russisch tv-station dat ook ene Petr Kolbin, een voormalige jeugdvriend van Poetin, in 2007 medeaandeelhouder van Gunvor was. ‘Opgeblazen verhaal’, twitterde de persafdeling van Gunvor en stuurde een persbericht uit dat eindigde met de opmerkelijke slotzin: ‘The company requests that members of the media confirm information before making inaccurate claims, or, at very least, call us for comment.’
Russische veren afschudden
Ondertussen doet Gunvor er alles aan om zowel in eigen huis als naar buiten toe vertrouwen te winnen. En zo de Russische veren van haar af te schudden. Zo heeft ceo en grootaandeelhouder Torbjörn Törnqvist onlangs besloten een fors percentage van zijn aandelen te verkopen aan het personeel. Daarnaast heeft Gunvor nu een kantoor in de Verenigde Staten (Houston) geopend, ver weg dus van Rusland. En veelzeggend ten slotte is ook dat Gunvor sponsor is van de Zweedse catamaran die gaat deelnemen aan de 35e America’s Cup. ‘Westerser’ kan haast niet, zou je zeggen.
Gunvor, de meisjesnaam die zowel ‘oorlog’ als ‘voorzichtig’ kan betekenen. Een passender naam voor het bedrijf zou je niet kunnen bedenken. Maar voorzichtig ben je toch geneigd haar het voordeel van de twijfel te geven. Straks dus geen lelijk eendje met Russische veren meer, maar volwaardig lid van het kwintet Rotterdamse olieraffinaderijen.
